MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ’NDE HAZIRLANAN “PERSONEL YÜKSELTİCİ PLATFORMLAR” KONULU YÜKSEK LİSANS TEZ ÇALIŞMASI SEKTÖRE IŞIK TUTUYOR. MURAT RAMAZAN İLTAR’IN KALEME ALDIĞI, DOÇ. DR. AYHAN ONAT İLE ABDULLAH TUNCER’İN DANIŞMAN KURULUNDA YER ALDIĞI “KENDİNDEN TAHRİKLİ YÜKSELTİLEBİLEN SEYYAR İŞ PLATFORMLARININ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ANALİZİ” İSİMLİ TEZ ÇALIŞMASININ İKİNCİ BÖLÜMÜNÜ SİZLERE AKTARIYORUZ.
Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’nde 4 bölüm olarak hazırlanan tez çalışmasında yüksekte çalışmalarda kullanılan iş ekipmanlarından olan yükseltilebilen seyyar iş platformlarının bir çeşidi, kendinden tahrikli yükseltilebilen seyyar iş platformları (YSİP) incelendi. Tez kapsamında iş güvenliği uzmanlarına yönelik yapılan anket çalışmasına 30 kişi katılmış olup, katılımcıların cevaplarına göre yapılan analizde, iş güvenliği uzmanlarının % 63,3’ünün erkek olduğu görüldü. Buna göre sektörde çalışan erkek iş güvenliği uzmanlarının sayısının daha fazla olduğu görülüyor. Katılımcıların % 56,7’sinin 32-45 yaş arasında olduğu, % 46,7’sinin lisans mezunu anlaşılıyor. Yüksek lisans ve doktora mezunlarının iş sağlığı ve güvenliği alanında eğitim aldıkları düşünülürse tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde çalıştıkları yorumu yapılabiliyor. İş güvenliği uzmanı yoğunluğunun 32-45 yaş aralığında olması firmaların genç ve dinamik uzmanlardan hizmet aldığını gösteriyor. İş güvenliği uzmanlarının % 36,7’sinin 7 yıl ile 10 yıl arasında çalışma hayatının içinde olması çalışma hayatında, % 76,7’sinin 5 yıl ve üzerinde iş güvenliği uzmanı olarak çalışması da iş güvenliği uzmanı olarak tecrübeli olduklarını gösteriyor. Katılımcıların % 66,6’sının mühendislik mezunu olduğu ve % 46,7’sinin A sınıfı iş güvenliği uzmanı, % 30’unun da B sınıfı iş güvenliği uzmanı sertifikasına sahip olduğu görüldü.
YSİP ÜZERİNDE ÇALIŞMAK DAHA GÜVENLİ BULUNDU
İş güvenliği uzmanlarına yönelik hazırlanan anket sorularına gelen cevaplar genel olarak yorumlandığında; iş güvenliği uzmanlarının % 63,3’ünün erkek olduğu görülüyor. Katılımcıların % 56,7’sinin 32-45 yaş arasında olduğu, % 46,7’sinin lisans mezunu anlaşıldı. İş güvenliği uzmanlarının % 36,7’sinin 7 yıl ile 10 yıl arasında çalışma hayatının içinde olması çalışma hayatında, % 76,7’sinin 5 yıl ve üzerinde iş güvenliği uzmanı olarak çalışması da iş güvenliği uzmanı olarak tecrübeli olduklarını göstermektedir. Katılımcıların %66,6’sının mühendislik mezunu olduğu ve %46,7’sinin A sınıfı iş güvenliği uzmanı olduğu anlaşılmıştır. Katılımcılar tarafından verilen cevaplara göre;
•Çalışmaların iskelede, merdivende vb. çalışmak yerine YSİP’ler üzerinde çalışmayı daha güvenli bulmaları,
•Operatörlere YSİP’lerde yapılacak işle ilgili işe başlamadan önce risk ve tehlikeler hakkında bilgi vermeleri,
•Çalışanların işe başlamadan önce sağlık kontrollerinin yapılması,
•Çalışanların KKD’lerinin eksiksiz verilmesi,
•İş sağlığı ve güvenliği kurulu toplantılarının faydalı olduğunu düşünmeleri,
•YSİP’leri kullanan çalışanlara yüksekte çalışma eğitimi verilmesi,
•Çalışanların periyodik sağlık kontrollerinin yapılması,
•İş güvenliği uzmanlarının işyerinde tespit ettikleri olumsuz durumları, eksiklikleri işverene çekinmeden raporladıklarını belirtmeleri,
•Çalışan temsilcisinin ve/veya iş güvenliği uzmanının sorunların çözümüne katkısı olduğuna inanmaları,
•YSİP’lerin periyodik kontrolleri olmadan çalışmasına izin verilmemesi,
•Operatörlerin kişisel koruyucu donanımlarının kullanımlarının kontrol edilmesi,
•YSİP’lerin periyodik kontrollerinin yönetmelik ve standartlara uygun yapıldığını düşünmeleri,
•YSİP’lerde çalışanların yüksekte çalışma esnasında emniyet kemeri kullanması gerektiğini bildiklerini düşünmeleri,
•Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yaşadıkları sorunları, öneri ve isteklerini iş güvenliği uzmanı ile paylaşmaları,
•Kişisel koruyucu donanımların yenileme süresinin yeterli bulmaları,
•YSİP’ler hakkında yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olduklarını düşünmeleri,
hususları önemli bulunmuştur.
“İSKELE VE MERDİVEN YERİNE YSİP TERCİH EDİLİYOR”
Katılımcıların en yoğun katılım sağladığı “İskelede, merdivende vb. çalışmak yerine YSİP’ler üzerinde çalışmak daha güvenlidir” sorusu oldu. İş güvenliği uzmanları bu soruya verdikleri cevapla, yüksekte çalışmanın YSİP’lerle yapılmasını önemli buldukları anlaşılıyor. En az katılım sağlanan ise “Operatörler Her Yükseklikte Çalışabilirler” sorusuna verilen cevap oldu. Buna göre iş güvenliği uzmanları YSİP’lerde çalışacak operatörlerin her yükseklikte çalışamayacağını düşündükleri anlaşıldı.
YSİP, ÖLÜM OLAYLARINI AZALTIYOR
İş güvenliği uzmanlarına şimdiye kadar YSİP kaynaklı iş kazasıyla karşılaştınız mı? sorusu yöneltilmiş olup, ankete katılanların % 70’inin YSİP kaynaklı iş kazasıyla karşılaşmadığı görüldü. İş kazası ile karşılaşan iş güvenliği uzmanlarına karşılaştıkları iş kazalarının sebebi/sebepleri sorulmuş olup, verilen cevaplara göre sıkışma, çarpma-çarpışma ve mekanik sebepler en çok karşılaşılan kaza sebebi/sebepleri oldu. Yaşanan iş kazalarının sonucuna verilen cevaplara göre bu kazaların %66,7’si hafif yaralanma, %33,3’ü ağır yaralanma şeklinde olduğu görüldü. Ankete katılan iş güvenliği uzmanlarının YSİP kaynaklı bir ölüm olayıyla karşılaşmaması sebebiyle YSİP’lerin ölüm olaylarını azaltmada faydalı bir iş ekipmanı olduğu söylenebilir. Ayrıca katılımcılara YSİP’lerde çalışırken ramak kala olayı ile karşılaşıp karşılaşmadıkları sorulmuş ve katılanların %76,9’u ramak kala olayı yaşamadığını bildirdi. Ramak kala olayı yaşayan iş güvenliği uzmanlarına olayın kök nedeni/nedenleri sorulmuş olup, ramak kala olaylarının % 33,3 oranla dikkatsiz davranış ve tecrübesizlik/eğitimsizlik sebebiyle olduğu anlaşıldı.