Her gün binlerce kez nefes alıyoruz, ama çoğu zaman bunun farkında bile değiliz. Oysa bu basit görünen eylem, sadece hayatı sürdürmemizi sağlamakla kalmıyor aynı zamanda duygularımızı, stresimizi ve hatta yeme alışkanlıklarımızı etkileyebiliyor.
Nefes terapisi, bireyin solunum farkındalığını artırarak, bilinçli ve kontrollü nefes teknikleriyle bedensel, zihinsel ve duygusal dengeyi hedefleyen bütüncül bir yaklaşımdır. Uygulamada genellikle diyaframatik solunum, ritmik nefes gibi teknikler kullanılır.
Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, nefes terapisinin iştah kontrolünde ve duygusal yeme davranışlarında etkili olabileceğini ortaya koyuyor.
Yani doğru nefes almak, sadece bedeni değil, iştahı da dengeliyor olabilir. Bu yazıda, nefesin iştah üzerindeki etkisini bilimsel bulgularla ele alacağız.
İştahın Anahtarı Nefesin Olabilir
Gergin bir günün ardından farkında olmadan atıştırmalıklara sarıldığımız oldu mu? Ya da canımız aslında aç değilken bir şeyler yeme isteği hissettik mi?
İşte bu noktada nefesin gizli gücü devreye giriyor.
Günlük hayatın koşturmacası, iş stresi, sosyal baskılar fark etmesek de bedenimizde bir gerilim hali yaratıyor. Bu durum da çoğu zaman “duygusal açlık” dediğimiz bir olguya dönüşür. Burada nefes alışverişimiz önemli bir rol oynuyor. Derin ve bilinçli nefes, stres hormonlarını azaltarak bedeni sakinleştirir. Böylece gereksiz iştah dalgalanmaları da azalıyor.
Yapılan araştırmalar, nefes terapisi ve mindful (farkındalıklı) nefes uygulamalarının hem stres düzeyini düşürdüğünü hem de duygusal yeme davranışlarını azalttığını gösteriyor.
2007’de yapılan bir çalışmada, stres altında olan bireylerin özellikle yüksek kalorili yiyecekleri tercih ettiği gözlemlendi. 2014’te bir başka çalışmada, farkındalıkla yapılan nefes egzersizlerinin, yeme farkındalığını artırdığı ve aşırı yeme krizlerini azalttığı görüldü. 2018 yılında yayımlanan sistematik bir derlemede ise, düzenli nefes kontrolü uygulamalarının hem psikolojik hem fizyolojik dengeyi sağladığı; dikkat yönetimi, iştah kontrolü, uyku kalitesi ve bağışıklık sistemi üzerinde de olumlu etkiler gösterebildiği belirtildi.
Duygusal Yeme ve Nefesin Rolü: Bütüncül Bir Yaklaşım
Peki biz nefes terapisini diyet sürecinde nasıl kullanıyoruz?
Ben, diyetisyen bir nefes terapisti olarak; diyet sürecine doğru nefes tekniklerini ekleyerek sürece bütüncül bir şekilde yaklaşıyorum. Kişinin ihtiyacına göre uyguladığımız nefes terapi seanslarıyla hem nefes farkındalığı oluşumunu hem de diyafram nefesini aktif hale getirerek stres ve iştah kontrolünü sağlamayı hedefliyoruz.
Sonuç olarak nefesimizi yönetmek, sadece stresimizi değil, iştahımızı da yönetmemize yardımcı oluyor. Her gün defalarca yaptığımız bu doğal eylemi bilinçli hale getirmek, bedenimize daha derin bir anlayışla yaklaşmanın ve sürdürülebilir sağlıklı alışkanlıklar geliştirmenin anahtarı olabilir.
Dyt. Hülya Çağatay Öke
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Biorezonans Uzmanı
