PLATFORM VE VİNÇ SEKTÖRÜNDE OPERATÖR HATALARI, MAKİNE BAKIMLARININ EKSİKLİĞİ VE TONAJ ÜSTÜ ÇALIŞMALARDAN KAYNAKLI İŞ KAZALARININ YAŞANDIĞINA DEĞİNEN AVK GENEL MÜDÜRÜ FATİH AYDIN, “BAZI İŞLETMELER, KAZA SONRASINDA GEREKLİ ÖNLEMLERİ ALMAK YERİNE OLAYLARI SIR GİBİ SAKLIYOR” DEDİ.
Kaza riskli yüksek meslekler kategorisinde yer alan personel yükseltici ve vinç kiralama sektöründeki işletmeler, gerek proje gerekse piyasa işleri olmak üzere birçok operasyonda ağır yüklerin kaldırılması ve insanların yüksekte güvenli çalışması için sahip oldukları makinelerle önemli görevler üstleniyor. Birçok firma bu operasyonlar sırasında herhangi bir iş kazasının yaşanmaması için gerekli tüm tedbirleri alırken bazı firmalarda herhangi bir önlem almadan işini şansa bırakıyor. Bu durum, sektör için büyük tehlike oluşturuyor.
OPERATÖR İNİSİYATİFİ
Vinçlerle yük taşıma ve platformlarla insanların yüksekte çalışması sırasında tüm iş güvenliği önlemlerinin alınması gerektiğini ifade eden Aydın Vinç Kiralama (AVK) Genel Müdürü Fatih Aydın, herhangi bir kaza yaşanmaması için hiçbir zaman tedbiri elde bırakmamak gerektiğini söyledi. Aydın, “Kiralama şirketleri tarafından bir günde yüzlerle operasyon gerçekleştiriliyor. Aslında her operasyon, sektörümüzün için bir risk teşkil ediyor. Çünkü; bazı makinelerde emniyet sisteminin olmaması, olanlarında iptal edilip inisiyatifin tamamen operatöre bırakılması, işimiz için gerekli tedbirleri almadığımızı gösteriyor” dedi. Sektörde genel olarak riskli işlerin yapıldığına dikkat çeken Fatih Aydın, “Bazı zamanlarda 15 tonluk makine ile 15 tonluk yükler taşınıyor. Makine o anda bu yükü kaldırabiliyor ama operasyon sırasında makinenin göbek dişlisi veya bomu çatlayarak ciddi bir şekilde zarar görüyor. O anda bir kaza yaşanmayabiliyor ama bir sonraki daha basit işte aynı makine ile 5 tonu kaldırırken bom kırılıyor veya kanca kopuyor. Sonrasında da bu makine 5 tonluk bir yükte kırıldı diye konuşuluyor. Aslında bu makine 5 tonda kırılmadı. Bu makine; limitini geçti, yıprandı ve kırıldı. Kazanın temel çıkış noktasına bakmak yerine o andaki durumuna bakılıyor” dedi.
“MOMENT KONTROL SORGULANMALI”
AVK olarak 1998 yılından bugüne kadar vinç ve platform sektöründe yer aldıklarını vurgulayan Fatih Aydın, “Faaliyetlerimize bir makine ile başladık. Zamanında bizim gibi bir tane makinesi olan firmalar, makineleri zorlayarak çok tehlikeli işler yaptı. Fakat, artık devir değişti ve tecrübe kazandık. Artık, operatörlerimize “Gittiğiniz işi bir şekilde yapın” demeyi bıraktık. Moment kontrolü olmayan makineleri, riskli işlerde zoraki çalıştırmıyoruz. Moment kontrollü makinelerde ise operatöre bir şey söylemenize gerek yok, makine zaten o işi risksiz bir şekilde yapabiliyorsa yapıyor” ifadelerini kullandı. Moment kontrollü Avrupa makinler ile sektördeki iş güvenliği algısının değiştiğine dikkat çeken Genel Müdür Fatih Aydın, moment kontrollü makinelerin hayat kurtardığını söyledi ve şunları ekledi: “Önceden operatörlerimiz, “Benim makinem şu marka, şurada şunu kaldırıyor” diyordu. Çok şükür bu söylemler bitti. Neden bitti biliyor musunuz? Avrupa makineler alındıktan sonra sektördeki iş güvenliği algısı değişti ve riskli bir iş yaptığımızı daha iyi anladık. Bugün moment kontrollü Avrupa makineler, düzgün kurulmadığı zaman veya tonajı geçtiği zaman çalışmayı durduruyor. Bu durum yerli makinelerde de var ama makine arıza yapınca bu özellikler, işlerin aksamaması için rahatlıkla ortadan kaldırılabiliyor. Bu noktada güvenlik tedbirleri hiçbir zaman müşterinin isteğine bırakılmamalı ve tüm makinelerde standart olarak sunulmalı. Bir otomobil bakarken emniyet kemeri veya freni olmadan satın alır mısınız? Bu moment kontrolde makineler için son derece önemli bir kriter. Bazı meslektaşlarımız merdiven altı diye tabir edilen atölyelerde makine yaptırıyor. Güvenlik önlemi olmadığı için makine kaza yapıyor. Sonrasında bir sürü olaylar gelişiyor ve siz mahkemeye çıktığınızda makinenin moment kontrolü yok, şu yok bu yok diyemeden, hakim “Neden makinene bakmıyorsun” diye soruyor. Derdini hiç anlatamıyorsunuz. Sektörde moment kontrolün ne olduğunu bilmeyen birçok kişi var. İSG uzmanları, kiralık araçlar şantiyeye geldiğinde makinenin moment kontrolü olup olmadığını kesinlikle sorgulamalı.”
MAKİNE BAKIMLARINA DİKKAT!!!
Sektörde son günlerde iş kazaları sayısının arttığına değinen Aydın, kazaların yaşanmasında makine bakımlarının düzgün yapılmamasının etkili olduğunu söyledi ve şunları ekledi: “Son zamanlarda sektördeki verimlilik düştü. Firmalar da maliyetlerini düşürmek için makine bakımlarına gerekli hassasiyeti göstermemeye başladı. Buna bağlı olarak iş kazaları sayısında artışlar yaşandı. Bir makinenin bakım masrafı çok yüksek diye siz o bakımı yaptırmazsınız, yaşanan bir iş kazasında bunun bedelini daha ağır ödersiniz. Yaşanan kazalar genellikle zincir kopması ve maşanın zincirle bağlantı noktasında meydana geliyor. Meslektaşlarıma özellikle yerli 30 metre makinelerde 7 yılda bir üst bom sürme zincir ve bom üstündeki arka maşaların değiştirilmesini tavsiye diyorum. 30 metre üzeri makinelerde de benim tavsiyem 5 yılda bir periyodik kontrollerin dışında muhakkak üst bom sürme zincirlerini değiştirilmeli. İşten dönen her makine garaja geldiğinde mutlaka gözden geçirilmeli, varsa eksiklikleri derhal giderilmeli. Benim makinem temiz süper ve sorunsuz demesinler. İnsan hayatı bizim için her zaman değerlidir.”
KAZALAR SAKLANIYOR
Sektörde yaşanan iş kazalarının sır gibi saklanıyor. Bu çok yanlış. Derdini söylemeyen derman bulamaz” ifadelerini kullanan Aydın, “Başımızdan geçen tüm olayı anlatalım ki aynı durumda olan başka arkadaşlarımıza yol göstermiş olalım. Kazalar neden meydana geliyor diye bir çözüm yolu bulalım. Aslında yerli makineler için belirttiğim 5 ve 7 yılda bakım yapmak bir çözüm değil, tamamen riski ortadan kaldırmıyor ama yine de kafamız rahat oluyor. Makinenize moment kontrolünüzü koyacaksınız ondan sonra diyeceksiniz ki ben bunu 7 yılda değil de 10 yılda yapacağım. Avrupalılar, her 10 yılda periyodik bakımın dışında makinelerine genel bir bakım yapıyorlar. İş kazalarının önüne geçilmesi için makinelerin bakımı, yerli üretim makinelerin moment kontrollerine çok çok dikkat edilmeli. Güvenlik önlemlerinin yanı sıra operatör tecrübesi de önemi bir kriter. Firmalar gerekli tedbirlerini alır operatörlerine gerekli eğitimler verirse kaza riskini azaltmış olur” şeklinde konuştu.
ÖNCE GÜVENLİK
Fatih Aydın, “İlk iş kazasını yaşadığımızda tüm operatörleri bir araya topladık ve düşünce tarzımı değiştirmemiz gerektiğini konuştuk. Artık iş güvenliği konusunda taviz vermeyeceğimizi anlattık. Onlara, ‘İşe gittiğinizde bu işi yapmadan sakın gelme’ gibi şeyler duymayacaksınız dedik. İşe gittiklerine sorumluluğun tamamen operatörlerimize ait olduğunu söyledik. Eğer kafanıza uymayan bir şey varsa bize bildirin diye açıklamalar yaptık. Ayrıca yukarıya çalışmak için çıkan kişinin emniyetine de çok çok dikkat edilmeli. Bizim operasyonlarımızda emniyet kemersiz hiç kimse sepete binip yüksekte çalışamaz. Bunu dediğimiz zaman operatörlerimiz gittiğimiz çoğu işten geri döneriz diye tepki verdi. Biz firma olarak bunu göze aldık ve çalıştığımız firmalara da durumu anlattık. Öncelikle çalıştığımız insanların canını emniyete almak istedik. Çalıştığımız tüm firmalara bu durumu belirttiğimizde ciddi destek gördük. Sektörde emniyet kemeri taktıran birkaç tane firmadan biri olduk. Yaklaşık 6-7 yıldır kemer takmadan kimseyi çalıştırmıyoruz. Artık müşterilerimiz de bu duruma alıştı. Emniyet kemeri artık bizim için sorun olmaktan çıktı. Bu işi başardığımıza inanıyorum. Güvenlik tedbirleri noktasında tüm araçlarımızı elden geçirdik. Çalıştığımız alanda gerekli çevresel önlemlerin nasıl alınması gerektiğini öğrendik ve bundan sonra çalıştığımız alanda ilk önce çevre güvenliğini yapıyoruz. Çalışan personelimizin iş sağlığı ve güvenliği kapsamına uygun şekilde iş kıyafetinin ve ekipmanına dikkat ediyoruz. Sektörde en büyük değil bu işi en güzel şekilde yapmak istiyoruz. Şu anda kazancımıza göre hareket etmiyoruz. Geleceğe yönelik yatırımlar yapıyoruz” dedi.
