Her geçen gün değişen gündem karşısında, dünyaya yön veren global şirketlerin odaklandığı stratejilerde aynı hızla gelişip, dönüşmeye devam etmektedir. Bunlardan biri olan ESG stratejisi, yalnızca finansman odaklı olmayarak, aynı zamanda şirket ve yatırımcıların sorumlu oldukları farklı olguları göz önünde bulundurup, daha iyi bir gelecek için değerler geliştirmeye odaklanmıştır. Peki nedir bu ESG? Yatırım felsefesi de diyebileceğimiz bu strateji, yalnızca yatırım getirisine odaklanmadan, şirketin sorumlu olduğu sosyal konulara da eğilim göstermektedir. BM Küresel İlkeler Sözleşmesi kapsamında Haziran 2004’te yayınlanan bir raporda kavramsallaştırılan ESG’nin ana amacı sosyal etki yaratmaktır. İngilizce’de Environmental, Social, ve Corporate Governance (çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim) kelimelerinin kısaltmasından oluşmuş olup, kendi içinde de kriterlere ayrılmaktadır.
ÇEVRESEL KONULAR
Son zamanların en çok konuşulan konularının başında yer alan ve pandemi ile birlikte daha da etki alanını arttıran küresel ısınma ve iklim değişikliği tehdidi; kişileri, şirketleri ve yatırımcıları sürdürülebilir olmaya zorlamaktadır. Atık yönetmeliklerine uygunluk, karbon ayak izini azaltmaya yönelik atılacak adımlar biyoçeşitliliği korumak anlamında verilebilecek başlıca örneklerdir.
SOSYAL KONULAR
İçinde yaşamakta olduğumuz toplum bağlamında ele alınan sosyal meseleler bir yatırımın; çeşitlilik, insan hak ve özgürlükleri, tüketici hakları, hayvan hakları konularına karşı olan sorumluluğunun sınırlarını vurgulamak için detaylı bir şekilde ESG stratejisi içerisinde ayrıştırılmıştır. Fiziksel, nöroçeşitlilik, cinsel kimlik ve yönelim, medeni durum, inanç ve dünya görüşü gibi alt başlıklar birey özelindeki çeşitliliği anlatırken; ürün ve servislerde, pazarlamada ve iş yerindeki çeşitlilik başlıkları ise şirketleri kapsamaktadır. İnsan hak ve özgürlükleri maddesi; istihdamda ve meslekte ayrımcılığın ortadan kaldırılması gibi hakları savunurken, salt kar elde etme düşüncesinin yanı sıra tüketici haklarına karşı sorumluluk besleyen şirketlerin çoğalmasını vurgulayan ve hayvanlar üzerinde yapılan deneyler gibi çağ dışı durumların önüne geçmeyi amaçlayan maddeler diğer ESG konu başlıklarıdır.
KURUMSAL YÖNETİŞİM KONULARI
Tüzel bir kişiliğe ait hiyerarşinin düzenlenmiş olduğunu vurgulayan yönetim kavramı, farklı organizasyonların sınırları, yetkileri ve görev dağılımlarını kapsamaktadır. Etkili bir kurumsal yönetim temeli oluşturulması, hissedarların haklarının korunması ve onlara adil davranılması, menfaat sahiplerinin rolünün iyi belirlenmesi, şeffaflık ilkesine uyum gösterilmesi ve yönetim kurulunun sorumluluklarını yerine getirmesi Kurumsal Yönetişimin, yönetim maddesi içerisindeki ana başlıklardır.
Bir diğer madde olan çalışan İlişkileri ise; organizasyon ile onu oluşturan topluluk arasında ki ilişkiyi gerçekçi, adil ve şeffaf bir kültür yaratılarak oluşturulmasını kapsar.
Tüm bu maddelere baktığımızda anlıyoruz ki, yeniden şekillenen ekonomi ekosistemi içerisinde ayakları yere basan bir kurum olarak yer alabilmek için geliştirilen stratejilere ayak uydurmak ve bunları mevcut sisteme entegre etmek hayati önem arz etmektedir.
Büşra ÖRS
